15 Şubat 2012 Çarşamba

Cuniçiro Tanizaki - Sazende Şunkin


Sasuke der ki: Herkes körlüğü büyük bir felaket gibi görür, fakat ben kör olduktan sonra asla öyle düşünmedim. Tam tersine, körlük bana dünyayı cennet etti. Ve orası öyle bir cennetti ki efendimle birlikte nilüferlerle süslü bir makamda yalnız ikimiz vardık. İnsan kör olunca daha önce göremediği birçok şeyi görmeye başlıyor. Ben hocamın yüzünün güzelliğini ancak kör olduktan sonra farkettim. Onun ellerinin, ayaklarının yumuşaklığını, cildinin ipek dokusunu, sesinin güzelliğini gözlerim açıkken neden böylesine derinden anlayamamıştım? Düşünüyorum da bana çok garip geliyor. 

En sevdiğim kitap isimleri arasında artık Sazende Şunkin de var. Sadece bu kadar mı? Haaayıııııır! En etkileyici bulduğum öyküler arasında da artık Sazende Şunkin var. Bitmedi! En beğendiğim Japon yazarlar arasında artık Cuniçiro Tanizaki de var. Yetmez ama burada keseyim paragrafı. 

Günümüzden bin yıl önce yaşamış olan Murasaki Şikibu da dahil olmak üzere gelmiş geçmiş bütün Japon yazarları arasında, edebiyatı " ölüm " den ve " öğretiler " den bağımsız olarak beş duyuyla kavrayan tek yazar, kuşkusuz Cuniçiro Tanizaki olmuştur diyor Sazende Şunkin'i dilimize çevirip bizlere kazandıran Oğuz Baykara. Etkileyici bir yazar tanıtımı olduğu su götürmez bir gerçek ama beni yürekten etkileyen sunum kısmının ilerleyen satırlarında gördüğüm şu cümle oldu: Dolu dolu geçen yazarlık hayatında sağ kolu yazmaktan felç olduğu zaman bile yılmadı ve romanlarını sözlü olarak yazdırdı. Tutkunun böylesini ayakta alkışlarım ben arkadaş! Kimse de yerime oturtamaz kolay kolay. 

Bir düşünelim bakalım. Hmm... Bugüne kadar cümleleri ile bakıştığım Japon yazarlar arasında en sade anlatıma sahip olanı Cuniçiro Tanizaki olsa gerek eğer hafızam beni yanıltmıyorsa. Ne tesadüftür ki binbir çeşit çeşniyi sunan da yine aynı isim. Tuhaf bir benzetme olacak ama sade görünümünden beklenmeyecek lezzetler barındıran bir yemek gibi diyebilir miyiz? Deriz. Ağza alındığında farklı bir tat, ısırıldığında daha farklı, çiğnendiğinde ayrı, yutmaya yakın damakta bıraktığı lezzet apayrı. En unutulmaz kısmı ise sindirildiğinde ortaya çıkıyor. Böyle birşey işte. 

Kitap Dövme, Kirin, Çocuklar, Sazende Şunkin ve Ağzının Tadını Bilenler Kulübü olmak üzere beş öyküden oluşan bir eser. Bana kalsa Sazende Şunkin'i apayrı bir roman yapardım. Öyle bir nitelik taşıdığını düşünüyorum. Lakin Cuniçiro Tanizaki böylesini uygun görmüşken ne gelir elden varolanı kabullenmekten başka? Zaten öyle ilginç bir öykü ki her türlü kabulümdür dedirtiyor insana. Az biraz bahsedeyim hemencecik. Şunkin dokuz yaşında geçirdiği hastalıktan ötürü görme yetisini yitirince olağanüstü yeteneğe sahip olduğu dansı bırakıp kendisini ruhu ve bedeni ile birlikte koto ve şamisen aracılığıyla müziğe teslim eden isim. Sasuke ise Şunkin'in ailesinin emri altında çalışan, görevlerinden biri zaman zaman Şunkin'i müzik hocasının ders verdiği yere getirip götürmek olan biri. Aralarındaki ilişki - ilişkiler de diyebiliriz zira tek türe indirgemek yanlış olur - böylelikle gelişmeye başlıyor ve içlerinden biri ölünceye dek devam ediyor. Geride kalanın sadakatinden şüpheniz olmasın sakın. Öykünün can alıcı kısımları oldukça fazla ama aranızda kitabı okumayanlar olabilir diyerekten detaya girmeyeceğim. Böyle de düşünceliyimdir. Diğer öyküler de enteresan şeyler barındırıyor ama benden bu kadar. Daha fazla bilgi için bkz. Sazende Şunkin.

Az kalsın unutuyordum. Bana kitapta tarif edilene benzer bir şarkı bulabilir misiniz? Şöyle ki: Bu şarkının içinde, bahar gelince dağların derinliklerinde eriyen karlarla birlikte vadilerden coşarak akmaya başlayan ırmakların sesi vardır... Esen doğu rüzgarını, çamların hışırtısını duyarsınız... Dağları ovaları örten sisleri görürsünüz... Beyaz bulutlar gibi her tarafı kaplayan erik çiçeklerinin kokusunu hissedersiniz. Şarkıyı dinleyince oralara gitmek için can atmaya başlarsınız. 

2 yorum:

  1. Bu yazını sabah görüp okumuş ve şans eseri bugün D&R'da kitap gözüme takılmıştı. =D Aldım, okumaya başlayacağım, hadi hayırlısı. *.*

    YanıtlaSil
  2. Çok sevindim. Herkesin zevkinin aynı olmasına imkan yok ama umarım benim kadar seni de memnun eder kitap ^^

    YanıtlaSil